Libros

Comentarios

Rosalía de Castro. Autógrafos poéticos acomete por primeira vez un estudo sistemático de todas as mostras escritas que se conservan asinadas ou atribuídas a Rosalía, fixando os trazos das distintas caligrafías utilizadas pola autora. Conxúgase así o interese social polas pegadas gráficas da autora máis representativa de Galicia co indubidable interese filolóxico.

O volume ofrece a colleita dos autógrafos poéticos da autora que sobreviviron á queima dos orixinais da súa obra literaria que ela mesma ordenou pouco antes do seu pasamento, á que se sumou logo a destrución das cartas que lle enviara ao seu home, Manuel Murguía. Son en total uns noventa textos localizados en distintos arquivos públicos (o da propia RAG, a Fundación Rosalía de Castro, a Fundación Penzol, o Arquivo Municipal da Coruña, a Deputación da Coruña e o Museo de Belas Artes da Coruña) e fondos particulares.

Os textos son de desigual extensión e carácter: desde pezas duns poucos versos esborranchados a lapis ata composicións relativamente complexas e longas, revisadas, case rematadas ou mesmo pasadas a limpo. Boa parte, case sesenta, son textos folclóricos que Rosalía transcribiu tal como lle acudían de beizos populares. No caso da súa obra poética orixinal, déronse recollido, entre outros, testemuños de Cantares gallegos, Follas Novas ou composicións relacionadas con En las orillas del Sar. Cómpre ademais mencionar as autotraducións ao castelán de dúas composicións publicadas en Follas novas: “Nin ás escuras” e “A xustiza pola man”.

As tres novidades de maior importancia deste traballo son o poema “Dinche o corazón na man”; a composición “La hija del mar” e un esbozo de libro da autora que permanecera totalmente ignorado, Postrimerías. Estas novidades xa foron presentadas hai tres anos na Academia, por parte do editor do volume e das profesoras María Xesús Lama, a biógrafa da poeta que exhumou Postrimerías, e María do Cebreiro Rábade, que estudou “La hija del mar”, pero por primeira vez son obxecto dunha edición académica e conxunta nun volume rosaliano.

O volume complétase cunha carta de Manuel Murguía a Rosalía de Castro, datada por volta de 1879 polo seu editor, Diego Rodríguez, e que formaba parte do legado de Víctor Said Armesto doado pola súa familia á Fundación Barrié. A misiva, unha das que sobreviviu accidentalmente ao afán de sixilo sobre a vida familiar privada de Murguía, ofrece un grande interese para o estudo das relacións intelectuais entre Rosalía e o seu esposo, e o papel deste na publicación da obra da poeta do Sar.